Το μπάσκετ πρωτοεμφανίστηκε στην Ελλάδα το 1918 μέσω της ΧΑΝ -κυρίως- και του “οίκου του στρατιώτη”. Τότε, στο γήπεδο της ΧΑΝ Αθηνών, πρωτοπαίχτηκε μπάσκετ στην Ελλάδα. Μερικά μέλη της, μεταξύ των οποίων και ο Μάικ Στεργιάδης, που υπήρξε μαθητής του Νέισμιθ στο Σπρίνγκφιλντ, πήραν δύο καρέκλες, τις στερέωσαν ανάποδα σε δύο τοίχους και με μία μπάλα ποδοσφαίρου πρωτόπαιξαν μπάσκετ.

Η ΧΑΝ φρόντισε να διαδοθεί το άθλημα στα σχολεία και στους συλλόγους, ενώ συγχρόνως άρχισε να διοργανώνει και αγώνες. Μάλιστα, το 1920 έγινε στη Σμύρνη και το πρώτο τουρνουά, με τη συμμετοχή πέντε ομάδων και νικητής ήταν ο Πανιώνιος. Αυτά τα τουρνουά συνεχίστηκαν μέχρι το 1924 και άρχισαν να παίρνουν μέρος φοιτητές και μαθητές.

Η ΧΑΝ Αθηνών το 1924 διοργάνωσε ένα πρωτάθλημα, που κέρδισε η ΑΕΚ. Αν αυτό θεωρηθεί ως πρώτο, η ΑΕΚ είναι η πρώτη πρωταθλήτρια Αθηνών.
Ουσιαστικά όμως η επίσημη περίοδος για το ελληνικό μπάσκετ αρχίζει το 1927, όταν ο ΣΕΓΑΣ συγκρότησε την πρώτη Τεχνική Επιτροπή του μπάσκετ, αποτελούμενη από τους Απόστολο Νικολαΐδη, Νικόλαο Λορέντη, Γιώργο Λιβαδά, Δημήτρη Λέζο και Κωνσταντίνο Καλούδη. Δύο χρόνια αργότερα διοργάνωσε το πρώτο πρωτάθλημα. Πήραν μέρος ο Πανελλήνιος, ο Εθνικός Αθ., οι Ν. Βύρωνος, η ΧΑΝ, η ΑΕΚ, η Σχολή Ευελπίδων και ο Πανιώνιος. Πρωταθλητής αναδείχτηκε ο Πανελλήνιος. Η Νήαρ Ηστ ανακηρύχτηκε πρωταθλήτρια Αθηνών το
1930 και τη χρονιά εκείνη διοργανώθηκε και το πρώτο πανελλήνιο πρωτάθλημα στη Θεσσαλονίκη. Από την πλευρά του κέντρου μετείχαν η Νήαρ Ηστ και ο Πανιώνιος. Τη Θεσσαλονίκη εκπροσωπούσαν ο ‘Άρης, που κατέλαβε και την πρώτη θέση, και η ΧΑΝΘ (τερμάτισε δεύτερη). Η Νήαρ Ηστ επανέλαβε την επιτυχία τα δύο επόμενα χρόνια, ενώ στη Θεσσαλονίκη η ΧΑΝΘ πήρε τα σκήπτρα από τον ‘Άρη.
Το 1932 εμφανίστηκε η Πανεπιστημιακή ομάδα των Αθηνών, που έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην εξέλιξη του αθλήματος στην προπολεμική περίοδο. Κατέκτησε το πρωτάθλημα το 1933 και το 1934, αλλά την επόμενη χρονιά αποχώρησε λόγω διαφωνιών με τον διευθυντή του πανεπιστημιακού γυμναστηρίου.
Ο Πανελλήνιος στέφεται πρωταθλητής Ελλάδας, ενώ τις εντυπώσεις κερδίζει ο Ηρακλής που έχει στις τάξεις του τους ψηλότερους παίκτες (Νανές, Μαντόπουλος). Το Πανεπιστήμιο που δημιούργησε πάλι αξιόλογη ομάδα κέρδισε το 1936 το πρωτάθλημα Αθηνών, αλλά δεν πήρε μέρος στο πανελλήνιο, που έγινε στη θεσσαλονίκη. Αντικαταστάθηκε από τη Νήαρ Ηστ, που κατέκτησε και το πρωτάθλημα Ελλάδας.
Την επόμενη χρονιά, το Πανεπιστήμιο πήρε τα πρωτεία κερδίζοντας στον τελικό τη Νήαρ Ηστ. Η ομάδα της Καισαριανής είναι η πρώτη στην ιστορία του ελληνικού μπάσκετ που χρησιμοποίησε Αμερικανό παίκτη. Ηταν ο καθηγητής Γουέρλντ, που εργαζόταν στο κολέγιο Αθηνών.
Στα τελευταία χρόνια της προπολεμικής περιόδου εντυπωσίασε η ομάδα του Πανελληνίου, που κατέκτησε διαδοχικά τρεις φορές τον τίτλο. Όμως, τα ακατάλληλα γήπεδα αλλά και το σύστημα του πρωταθλήματος, που υποχρέωνε τις ομάδες να δίνουν την ίδια μέρα τρεις και τέσσερις αγώνες, αποτελούσαν ανασταλτικό παράγοντα.
Πριν από τον πόλεμο έγιναν και οι δύο πρώτοι αγώνες της εθνικής ομάδας, με αντιπάλους εκτός έδρας την Τουρκία και την Αίγυπτο. Μάλιστα η συνάντηση στην Κωνσταντινούπολη έγινε σε κλειστό γήπεδο με παρκέ, κάτι πρωτόγνωρο για την ελληνική ομάδα. Στην περίοδο της Κατοχής, διοργανώνεται ανεπίσημα στην Αθήνα, τον Πειραιά, τη Θεσσαλονίκη και την Πάτρα και νέοι αθλητές εμφανίστηκαν.
Οι παίκτες του Πανελληνίου δημιούργησαν μία δική τους ομάδα, που την ονόμασαν “Μίλων” και διεκδικούσαν το πρωτάθλημα από τον Σπόρτιγκ. Το έδαφος είναι πρόσφορο πια για την ανάδειξη του ελληνικού μπάσκετ και το κοινό έτοιμο να δεχτεί αγώνες με μεγάλες ομάδες. Τα γήπεδα αποδεικνύονται ανεπαρκή για να χωρέσουν το αυξανόμενο πλήθος των θεατών και οι ομάδες διδάσκονται τη νέα τακτική της καλαθόσφαιρας από τις αμερικανικές ομάδες.
Το χαρακτηριστικό της δεύτερης μεταπολεμικής περιόδου του ελληνικού μπάσκετ ήταν η επικράτηση των ομάδων των μεγάλων ποδοσφαιρικών συλλόγων, που τη διέκοψε μόνο η παρένθεση της ομάδας του Πανελληνίου.
Το πρώτο μεταπολεμικό πρωτάθλημα διοργανώθηκε το 1945 και ο Παναθηναϊκός κέρδισε τον τίτλο. Από το 1949 άρχισαν να διοργανώνονται πρωταθλήματα και σε άλλες πόλεις, όπως στην Πάτρα, τη Ρόδο και τη Χαλκίδα, όπου διακρίνονταν οι ομάδες του Σκαγιοπούλειου, της ΑΕΝ και του Τρίτωνα.Από το 1951 άρχισε η κυριαρχία του Πανελληνίου, που χάρη στις επιτυχίες της θεωρήθηκε μία από τις καλύτερες ομάδες της Ευρώπης. Η περίοδος μέχρι και το 1957 σηματοδοτήθηκε από την παρουσία του Πανελληνίου, του οποίου οι πέντε παίκτες του συγκροτούσαν και την εθνική ομάδα.Τότε άρχισαν και οι πρώτες μεταγραφές σε ευρωπαϊκούς συλλόγους. Ο Στεφανίδης, ο Ματθαίου και ο Μουρούζης πήγαν στην Ιταλία, ενώ ο Ρουμπάνης μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μελβούρνης φοίτησε σε αμερικανικό πανεπιστήμιο.

Οι πρώτοι κανονισμοί
Οι πρώτοι κανόνες εφαρμόστηκαν το 1929 από τον Λούις Ρίες, καθηγητή φυσικής αγωγής της ΧΑΝ. Ο ίδιος, το 1934, εφάρμοσε στην Ελλάδα και τους διεθνείς κανονισμούς. Όμως, παρά τη μεγάλη δραστηριότητα που είχε το μπάσκετ στην Ελλάδα, οι διεθνείς αγώνες ήρθαν στην Κωνσταντινούπολη το 1936 και αφού το 1934 είχε προηγηθεί μια αποτυχημένη προσπάθεια για φιλικό παιχνίδι με την Ιταλία.
Το 1939 ο Μίλων, που έδρευε στην Αίγυπτο, ήρθε σε επαφή με τον Σπόρτιγκ και δημιούργησαν μια ομάδα που μας εκπροσώπησε το 1940 σε αγώνες στην Αίγυπτο. Αυτές οι δύο ομάδες, Μίλων και Σπόρτιγκ, πρόσφεραν πολλά στο ελληνικό μπάσκετ, κυρίως σε θέματα τεχνικής.

του Τάκη Ευσταθίου, από το βιβλίο “Ενας αιώνας Μπάσκετ
Προστέθηκε από 24grammata